یکی از بارزترین پیامدهای برنامه گل ها در ایران تلفیق صحیح شعر و موسیقی بود - وبلاگ نشر

به گزارش وبلاگ نشر، به گزارش خبرنگار خبرنگاران در همدان، شاهین فرهت موسیقیدان برجسته در دیباچه چاپ اول کتاب گل های جاویدان؛ دل انگیز طلیعه ای بر موسیقی ایران (دیماه 1394) ضرورت نگارش این کتاب را اینگونه بیان کرده است: در میان پدیده های موسیقی ایرانی که مبتنی بر موسیقی ردیف دستگاهی و موسیقی محلی و تصنیف های مختلف است، برنامه گُل ها را می توان جامع ترین و از بهترین نمونه ها دانست. در این برنامه که شعر فارسی در آن ها جایگاه ویژه ای داشت به ویژه علاقه بنیانگذار آن یعنی مرحوم پیرنیا به ادبیات فارسی را نشان می دهد. برنامه های گل ها بنا بر چگونگی شعر و موسیقی نام های مختلفی داشت. اول برنامه گل های جاویدان که تکیه بر معرفی شعرای مهم بود و سپس گل های رنگارنگ که در آن آواز، تصنیف و سلو نوازی هر کدام جایگاه ویژه ای داشتند و برگ سبز که در آن بهترین سلونوازی، آواز و اشعار پرمعنا و عرفانی تنظیم شد. برنامه های یک شاخه گل و گل های صحرایی به منظور معرفی نغمه های محلی و ترانه های روستایی تهیه شده بود که طی آن موسیقی محلی ایران به صورت محدود معرفی می شد.

فرهت در همین دیباچه ادامه داده است: تقریبا همه برنامه های گل های رنگارنگ، برگ سبز و یک شاخه گل موجود است، لکن تعداد برنامه های گل های جاویدان معما است و دیگر اینکه همه برنامه ها هم موجود نیست. (...) گفتارهای این برنامه ها به غیر از چند مورد، جنبه علمی، پژوهشی و تاریخی آن ضعیف است و تحقیق بر روی گل های جاویدان تا آنجا که یاد دارم اولین بار به همت آقای علی شریفی به عمل آمده است. (...) این تحقیق با علاقه کامل کامل اجرا شده و به همین دلیل قابل اعتماد است.

علی شریفی پژوهشگر و نویسنده اسدآبادی که پژوهش و نگارش این کتاب را برعهده داشته است هم در مقدمه چاپ اول بیان می کند: یکی از بارزترین پیامدهای برنامه گل ها در ایران تلفیق صحیح شعر و موسیقی و عادت دادن طبقات مختلف جامعه به شنیدن شعر و موسیقی فاخر و ارزنده بود. برنامه گل ها با یادآوری و معرفی مجدد شاعران ایران زمین از گذشته تا معاصر و نمونه اشعار آن ها، باعث شد جامعه نگاهی گسترده به عمق و غنای میراث ادبی داشته باشد. در این دوران (دهه های سی و چهل)، 85 درصد مردم ایران بی سواد بودند. بر اثر پخش اشعار متنوع از برنامه گل ها، علاقه به ادبیات فارسی رونق چشمگیری یافت و تقاضا برای انتشار دیوان شاعرانی که سال ها مهجور و ناشناخته مانده بودند، بالا گرفت و مراکز توزیع، چاپ و نشر کتاب از اندازه اقبال عمومی برای خواندن این کتاب ها در شگفت ماندند. محبوبیت و اشتهار برنامه گل ها به جایی رسیده بود که بسیاری از مردم برنامه روزانه خود را به گونه ای تنظیم می کردند تا بتوانند این برنامه فاخر، پرمحتوا و گیرا را به گوش جان بشنوند.

گل های جاویدان؛ دل انگیز طلیعه ای بر موسیقی ایران شامل سه فصل است و هر کدام از این فصل ها از بخش های مختلفی شکل گرفته اند. در فصل اول اشاره ای کوتاه به تاسیس رادیو در ایران و پیدایش برنامه گل ها شده است. در متن کتاب به دلیل اینکه از دیگر برنامه های گل ها چون گل های رنگارنگ، برگ سبز و ... یاد شده و شرح مختصری درباره این برنامه ها داده شده است. فصل دوم کتاب شامل چهار بخش است؛ در بخش اول برنامه های دارای اعلام برنامه، در بخش دوم برنامه های بدون اعلام برنامه، در بخش سوم برنامه های مشکوک و در بخش چهارم برنامه های به دست نیامده مورد بررسی قرار گرفته اند. در فصل سوم مستندات، آمار و اطلاعات کلی برنامه ها در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.

به گزارش ایبنا، چاپ اول این کتاب به صورت ناشر مولف به چاپ رسید. پس از چاپ این اثر و استقبال دوستداران برنامه گل ها از آن با پیشنهاد شاهین فرهت انتشارات گلهای جاویدان شکل گرفت و چاپ دوم آن در دو جلد از طریق این انتشارات منتشر شد. در چاپ نو، تغییرات جلد اول نسبت به چاپ اول بدین شرح است: اضافه شدن چند برنامه نو، اصلاح برخی از متون و مطالب، بهبود کیفیت عکس های کتاب و همچنین اضافه شدن عکس های نو، تحلیل و بررسی آوازهای برنامه ها از بُعد ردیف موسیقی دستگاهی.